Sharing IT Best Practices with youSharing IT Best Practices with you
Web Analytics
Een goede toegankelijke website is tegenwoordig essentieel voor elke organisatie. Maar niet alleen het hebben van een website is essentieel. Onze website moet ook succesvol zijn, maar hoe weten we of onze website succesvol is? Daarvoor hebben we web analytics nodig.
We kunnen zelf beoordelen hoe mooi de site is ontworpen of hoe goed de inhoud is geschreven, maar als mensen de site niet bezoeken, ons materiaal lezen en enige vorm van actie ondernemen, was het dan de moeite waard?
Het meten van succes is een belangrijk onderdeel van het hebben van een website. Het kan veel vragen beantwoorden:
Al deze dingen kunnen ons ideeën geven over hoe we onze site beter kunt laten werken bij het bereiken van de doelen die we ervoor hebben, en we kunnen experimenteren met wijzigingen in de inhoud, organisatie en ontwerp.
Er zijn een aantal manieren om het succes van onze site te meten. Ze zijn allemaal gebaseerd op de logboekfuncties die in alle webservers zijn ingebouwd.
Elke keer dat iemand onze site bezoekt, moet de webserver (waarschijnlijk Apache of Microsoft Internet Information Server (IIS)) de bestanden die de pagina’s vormen naar hun computer sturen. Elke keer dat dit gebeurt, houdt de webserver bij wat er is verzonden en waarheen. Dit staat bekend als de Access log.
Logbestanden kunnen erg lang worden (vaak groter dan alle inhoud van onze site!) en de menselijke interpretatie tarten. Er zijn echter een aantal tools waarmee we die Access logs kunnen analyseren. Ze geven ons rapporten die we gemakkelijk kunnen begrijpen.
Deze tools zijn onderverdeeld in twee categorieën. De eerste zijn softwaretools die we op onze eigen computer uitvoeren (vaak op de webserver zelf). De tweede zijn online services, die de logfunctie voor ons overnemen. Daarbij moeten we meestal een kleine afbeelding of een JavaScript-fragment op elke pagina van onze site opnemen.
Er zijn voor- en nadelen aan beide categorieën.
Deze web analitics software is over het algemeen flexibeler dan online services. We kunnen de rapporten aanpassen zodat ze alleen de informatie bevatten die we nodig hebben. Het nadeel is dat we de logs zelf moeten opzetten en onderhouden.
Omgekeerd nemen online services veel van het gedoe van het opzetten van de logboeken weg, maar we zitten vast aan het soort statistiek dat ze bieden. Voor sommige bedrijven is het een probleem dat een extern bedrijf toegang heeft tot hun web analytics. Bovendien kunnen sommige bezoekers van onze site het gebruik van trackingafbeeldingen en scripts zien als een inbreuk op hun privacy.
Zoals met de meeste dingen, moeten we de voordelen en de kosten tegen elkaar afwegen.
Bovendien houdt niets ons tegen om beide methoden te gebruiken. [Red.: Behalve misschien het performance verlies van een online analitics service.]
Er zijn meerdere tools beschikbaar. We concentreren ons op twee gratis en open source-tools die de beste opties lijken: Webalizer en AWStats .
Beide zijn gebaseerd op onze logfiles en produceren webpagina’s met een breed scala aan web analytics. Logbestanden moeten de logbestandsindeling hebben, die Apache standaard nodig heeft. IIS moeten we zelf configureren als dat onze webserver is.
Beide Open Web Analitics tools configureren we via een tekstbestand en voeren we uit vanaf de opdrachtregel (in Unix /Linux) of een DOS-prompt (in Windows). We kunnen ze echter ook plannen om op bepaalde tijden van de dag te draaien. Dat betekent dus dat we alleen de resulterende webpagina’s hoeven te openen. Aangezien het om webpagina’s gaat, moeten we de web analitics tools op de webserver instellen om de resultaten te bekijken. Als dit een openbare server is, moeten we ervoor zorgen dat we de resultatenpagina met een wachtwoord beveiligen.
Webalizer en AWStats lijken erg op elkaar. Welke heeft de voorkeur? Webalizer is gemakkelijker te configureren, maar AWStats-rapporten zijn absoluut superieur en het lijkt erop dat ze beter door de ontwikkelaars worden onderhouden.
NB: Veel web server hosting pakketten zijn al met Webalizer of Awstats ingericht. In dat geval hoeven we ons daar geen zorgen over te maken. We moeten echter wel weten hoe we deze statistieken moeten interpreteren.
De eenvoudigste manier om web analytics te krijgen (als onze webhost ze niet verstrekt) is door een account aan te maken bij een van de online web analytics services. Deze vereisen dat we een afbeelding of een code aan onze website toevoegen. Deze code heeft interactie met de online dienst die de data vervolgens analyseert en presenteert op een beveiligde webpagina. Deze functionaliteit is vaak binnen enkele minuten in te stellen.
Google heeft een uitstekende service genaamd Analytics die mooie grafisch rijke resultaten geeft die dingen laten zien zoals waar ter wereld onze bezoekers vandaan kwamen.
Een andere leuke eigenschap is dat we doelen kunnen instellen. Dit zijn pagina’s op onze site waarvan we willen dat mensen die bezoeken. We kunnen bijvoorbeeld een donatiepagina als doel instellen. Daarnaast kunnen we het systeem ook integreren met e-commercetools van derden. Dat betekent dat Analytics daadwerkelijk laat zien hoeveel geld onze website heeft opgehaald en via welke route via onze site. Analytics kunnen we ook koppelen met Google Adwords, het online advertentiesysteem van Google. Op die manier is te zien hoeveel waarde Google voor ons heeft gegenereerd.
Google Analytics is zeer waardevol voor menige website. De enige kosten zijn dat Google ook al deze informatie te zien krijgt (naar behoren geanonimiseerd, is te hopen) en sommige bezoekers kunnen het kwalijk nemen dat hun bezoeken worden gevolgd door een miljardenbedrijf. Deze waarschuwing is echter van toepassing op elke online service. We moeten dus informatie opnemen over alle webloganalyseservices van derden die we gebruikt in het privacybeleid van onze website.
Google analitics is in de afgelopen decenia de wereld standaard voor web analitics geworden. Dat komt vooral omdat het een online services is waar website eigenaren niet aan kunnen sleutelen. Dit in tegenstelling tot de lokale weblog oplossingen. De voordelen die Google biedt zijn daarom:
Er zijn een aantal alternatieven voor Google Analytics, zowel gratis als betaalde. Sommige sites en blogs die onze opties bespreken, worden aan het einde van het artikel vermeld.
Nu we klaar zijn met de implementatie van ons web analytics tool, komt al snel de volgende vraag: Wat betekenen al die cijfers eigenlijk? En kunnen we het gebruiken voor het optimaliseren van onze site en onze SEO?
Sommige cijfers zijn eigenlijk nogal verwarrend:
Sinds we begonnen te meten hoe onze websites presteren, had iedereen het er over hoeveel hits ze kregen. Een hit is een enkele download van een enkel bestand van onze webserver. Dat lijkt redelijk, maar bedenk dat een enkele pagina uit meerdere bestanden kan bestaan: afbeeldingen, stylesheets, scripts. Elk telt als een hit. Dus één pagina met tien foto’s wordt geregistreerd als 11 hits. Laat je niet misleiden – hits zeggen ons niet veel.
De meeste web analytics tools proberen het misleidende aantal hits te omzeilen met een cijfer dat we paginaweergaven noemen. Wat dit feitelijk betekent, verschilt echter van tool tot tool, maar over het algemeen is het een maatstaf voor hoeveel HTML-pagina’s zijn bekeken. Dit moeten we echter configureren zodat het analitics tool weet welke bestanden hij als pagina moeten beschouwen.
Een sitebezoek of sessie meet bezoeken vanaf een device, ongeacht het aantal pagina’s dat wordt bekijken. Meestal is er een tijdslimiet, daarna telt de analyse software een bezoek vanaf dezelfde computer opnieuw mee. We willen immers weten of iemand later weer op onze site is teruggekomen!
Dit vertelt ons het aantal individuele computers dat onze site in een bepaalde periode heeft bezocht.
Al deze cijfers kunnen we gebruiken om vast te stellenn hoe populair onze site is. Het is bijzonder interessant om te zien hoe deze cijfers in de loop van de tijd veranderen.
Ons web analytics tool toont ons deze cijfers voor onze hele site, verschillende pagina’s en andere activa zoals videobestanden.
De web analictis software verzamelt ook andere informatie die nuttig kan zijn.
We kunnen zien welke browsers en apparaten mensen gebruiken om onze site te bezoeken. Veel webdesigners richten zich op Google Chrome, omdat dit de populairste browser op internet is. Onze web analytics kan ons echter vertellen of dit ook de meest populaire browser is onder onze bezoekers. Het is ook mogelijk om te zien welke schermresolutie bezoekers gebruiken. Sommige sites zijn ontworpen om in een venster van 800 x 600 pixels te passen. Onze web analytics kunnen echter aantonen dat slechts een fractie van een percentage van onze bezoekers dit gebruikt. Ook het onderscheid tussen weergave op PC of mobiel is de laatste jaren enorm belangrijk geworden. Dit soort informatie kan onze beslissingen op het gebied van ontwerp bepalen.
Vaak is te zien waar ter wereld bezoekers vandaan komen. Dit is op zich natuurlijk erg interessant, maar kan we ook een idee geven of onze site de juiste doelgroep bereikt.
Dit zijn andere websites waar bezoekers op een link hebben geklikt die hen naar onze site heeft geleid. Dit is goed voor het bijhouden van de berichtgeving in de media, het creëren van relaties met gerelateerde websites en om te meten hoe gewaardeerd onze site is. Een link is 1.000.000 hits waard.
Wat typten mensen in Google om onze site te vinden? Als we dat weten, kunnen we interessante trends naar voren halen of laten zien waar mensen op onze site het meest in geïnteresseerd zijn. Dit kan de toekomstige richting van onze site of zelfs ons hele bedrijf beïnvloeden.
Als bezoekers onze site aantrekkelijk en de moeite waard vinden, zullen ze terugkomen. Veel trouwe bezoekers hebben is belangrijker dan veel mensen die één keer kijken en nooit meer terugkomen.
We kunnen zien hoe lang mensen in één bezoek op onze site hebben doorgebracht en hoeveel pagina’s ze hebben bezocht. Wees niet verbaasd om te zien dat een zeer groot aantal slechts een paar seconden bezoekt en nooit verder gaat dan de home page. Ze waren niet op zoek de informatie op onze site en gingen weer verder.
Mensen zijn niet de enige bezoekers van onze site. Zoekmachines gebruiken programma’s die we robots of spiders noemen om onze site te bezoeken en de inhoud te catalogiseren. Sommige web analytics tools laten ons zien wanneer dit is gebeurd. Als belangrijke zoekmachines zoals Google ons niet regelmatig bezoeken, willen we weten waarom niet.
De meeste ISP’s bewaren een kopie van alle pagina’s die hun klanten bezoeken in een cache. Dit betekent dat ze niet hoeven te betalen voor de levering van pagina’s telkens wanneer iemand deze bezoekt. Voor ons betekent dit dat we niet elke keer kunt tellen wanneer iemand naar onze site kijkt. Dit is een feit van het leven, en een goede zaak. Het internet zou een stuk langzamer zijn als ISP’s dit niet zouden doen. Het betekent echter dat we onze hits, paginaweergaven en bezoeken alleen maar als richtlijn kunnen gebruiken.
Verschillende web analytics oplossingen meten verschillende cijfers op enigszins verschillende manieren. Als we van web analytics software veranderen, wees dan niet verbaasd om een groot verschil in de cijfers te zien. Ook als we een radicale wijziging aan onze site aanbrengen, met name van statische pagina’s naar het gebruik van een CMS, kunnen we afwijkingen verwachten.
Wat we van deze conclusies kunnen leren is dat het nuttigste onderdeel van alle web analytics de mogelijkheid is om trends in de loop van de tijd te volgen. Het is namelijk niet met zekerheid te zeggen dat onze site in 1.245.639 mensen onze site in oktober hebben bezocht!
Als we iets meer begrijpen over web analytics, zijn we in staat om echt te profiteren van internet. Enkele goede sites om verder te lezen zijn:
Lasa’s Information Systems Team: Zij boden een scala aan diensten aan organisaties uit de derde sector, waaronder ICT Health Checks en advies over de beste toepassing van technologie in organisaties. Het oorspronkelijke artikel op ictknowledgebase bestaat niet meer maar is onder redactie overgenomen door ITpedia.
Discussieer mee op LinkedIn. Mogelijk is dit een vertaling van Google Translate en kan fouten bevatten. Klik hier om mee te helpen met het verbeteren van vertalingen.