Sharing IT Best Practices with youSharing IT Best Practices with you
Applicatie, Systeem, Tool of Software
Applicatie, Systeem, Software en Tool, het zijn verschillende woorden die we vaak gebruiken om computerprogramma’s die een taak uitvoeren te beschrijven. Deze woorden hebben in verschillende contexten een specifieke betekenis, maar gebruiken we vaak ook door elkaar. Je kunt het beste een moedertaalspreker uit het land te hebben die de voorkeuren van termen die je wil gebruiken kent. Voor het vakgebied is het zeker een voorwaarde om ze consistent te blijven gebruiken. Zo kan je misverstanden voorkomen. Lees ook vakbladen en ga naar conferenties, om een idee te krijgen van wat de gangbare termen zijn.
“Applicatie” wordt meestal gebruikt als het gaat om een of meer zelfstandige programmamodules die rechtstreeks met de gebruikers communiceren. De taken die we met applicaties uitvoeren zijn meestal zakelijk en administratief. De definitie van Applicatie is “Computertoepassing van software”. Het gaat om software die geen deel uitmaakt van het besturingssysteem en geen deel uitmaakt van de tools die bij het besturingssysteem horen zoals de compiler, het Database Management System en de Netwerkprogrammatuur.
De term Applicatie zegt niets over de manier waarop we deze krijgen aangeboden. En applicatie kan overal draaien, on premise, in de cloud of in hybride vorm.
Het gaat om de applicaties die de waarde van de IT voor de organisatie bepaalt omdat ze direct onderdeel zijn van de bedrijfsprocessen. Systeemsoftware rekent men niet tot de applicaties, dat is wat IT professionals gebruiken om toepassingssoftware te creëren en te onderhouden. (Voor de IT-ers kan het wel essentiële software zijn waardoor zij het onderling een applicatie noemen.)
Een “systeem” is een geïntegreerde oplossing voor een organisatorisch probleem. Daarom kan je de software, de applicatie of het tool geen systeem noemen. Een systeem is bijvoorbeeld een reeks onderling verbonden componenten (modules, subsystemen, enz.) die samenwerken om een samenhangend geheel te vormen. Vooral als het resultaat van de werking of functies van het geheel meer is dan de som van de delen noemen we het een systeem. Als ze nodig zijn om het gewenste resultaat te halen zijn medewerkers, handleidingen en bedrijfsprocessen eveneens onderdeel van het systeem. Een systeem impliceert dus vaak een veel groter geheel en benoemt vaak de hardware en de software als een geheel. Afzonderlijk spreekt men vaak van een hardware systeem of een software systeem.
Een Framework daarentegen is een verzameling componenten (onderdelen, modules, subsystemen) die niet geïntegreerd zijn en geen significante onderlinge verwevenheid hebben. Frameworks worden meer gebruikt als de code in kwestie bedoeld is om rechtstreeks door andere programma’s te worden gebruikt via een of andere API. Frameworks bevatten vaak meerdere bibliotheken met code om een bredere reeks doelen te bereiken. De componenten van een framework kunnen dus wel onderdeel van een systeem zijn.
Een “tool” is software dat geen onderdeel is van de bedrijfsprocessen van de eindgebruiker. Er is over het algemeen een “tool gebruiker” nodig. Dat is meestal een bekwame medewerker, maar zou in speciale gevallen een ander softwareprogramma kunnen zijn. Een tool voert een reeks functies uit die over het algemeen nuttig zijn maar die niet gebonden zijn aan een bepaalde omstandigheid of probleem.
Tools zijn vaak ontworpen met algemeen gebruik in het achterhoofd. In tegenstelling tot software hebben tools functies en interfaces die beperkt blijven tot een bepaalde behoefte of doel. Deze specifieke kenmerken maken het tool waardevol. MS-Excel is bijvoorbeeld een rekentool. Een rekenmodule voor verkoopprovisies binnen een CRM-systeem wordt echter niet als een tool beschouwd. Zo’n module kan wel Excel-achtige berekeningen uitvoeren, omdat het specifieke functies heeft. Deze functies zijn echter uniek voor de verkoopfuncties bij een bepaalde organisatie. Tevens zijn ze geïntegreerd met de andere functies van het systeem.
Tools zijn meestal kleinere programma’s die sterk gericht zijn op bepaalde taken. In de loop der tijd verliezen ze vaak hun nut omdat hun functies in de applicaties en systemen worden opgenomen. Software ontwikkelaars gebruiken ontwikkeltools om software mee te creëren. Testers gebruiken testtools.
Daarnaast kunnen programmeurs zelf tooltjes schrijven om hun werk te vergemakkelijken. Het maakt vaak niet uit of deze tools slecht gedocumenteerd en buggy zijn. De gebruikers weten immers heel goed wat de beperkingen zijn. Soms bevallen deze hulpjes zo goed en zijn ze zo nuttig dat ze erg belangrijk worden. Op dat moment gaan we er ook meer aandacht aan besteden.
Neem “Software voor het bepalen van een rijroute”. Dit noemen we een applicatie als het alle functionaliteit bevat die nodig zijn om een route van A naar B te berekenen. We noemen het een systeem als het tevens alle gebruikseigenschappen bevat die nodig zijn voor een gebruiker om van A naar B te rijden. Als de software vanuit het oogpunt van een gebruiker echter niet volledig is, en zich in plaats daarvan concentreert op de algoritmen die een route opleveren, dan noemen we het een tool.
“Software” als term gebruiken we het meest om onderscheid te maken met “hardware” of niet-geautomatiseerde (handmatige) informatieverwerking door mensen. Het woord is echter ook generiek, zoals ‘programma’, en kan dus verwijzen naar elke broncode of gecompileerde broncode die op een computer wordt uitgevoerd.
SaaS is een acroniem voor “Software as a Service”, ofwel “Programmatuur als dienst”. Het is een dienst waarop we ons kunnen abonneren waarbij we software via internet krijgen aangeboden. Met de beschreven definities in je achterhoofd betekent de term SaaS echter eigenlijk niets. Om te benoemen wat we eigenlijk bedoelen zouden we moeten spreken van:
Discussieer mee op LinkedIn. Mogelijk is dit een vertaling van Google Translate en kan fouten bevatten. Klik hier om mee te helpen met het verbeteren van vertalingen.