Quality Assurance (QA) is meer dan testen


QA

Quality assurance (QA) in de IT brengen we vaak in verband met testen omdat testen een cruciaal onderdeel is van het vaststellen van de kwaliteit van softwareproducten. Testen is ook de meest directe en praktische manier om te controleren of een softwaretoepassing voldoet aan de gestelde eisen en specificaties. Op ITpedia zijn al veel artikelen verschenen over QA testen in allerlei vormen. Daarom hier slechts een kleine opsomming van redenen waarom testen zo groot is binnen QA.

  1. Detectie van Fouten.
  2. Validatie van Functionaliteit.
  3. Voorkomen van Regressies.
  4. Risicovermindering.

De focus op de QA tester is niet onterecht maar misschien wel overdreven, het is slechts één aspect van QA. Hier volgt het complete verhaal van QA in de IT-sector, ongeacht de ontwikkelmethode die je gebruikt.

De kwaliteitsprocessen van de QA engineer

Kwaliteitsprocessen zijn structuren en activiteiten die binnen een organisatie worden opgezet om de kwaliteit van softwareproducten te waarborgen en te verbeteren. Als roadmap voor QA zorgen deze processen ervoor dat software consistent voldoet aan de eisen en verwachtingen van de klant, terwijl ze tegelijkertijd de efficiëntie van de ontwikkelcyclus verbeteren. Hier zijn 11 belangrijke QA jobs:

1. Vaststellen van Kwaliteitsstandaarden en -richtlijnen

Het definiëren van kwaliteitsstandaarden en -richtlijnen is een fundamenteel proces binnen QA. Dit betreft het opstellen van specifieke regels voor code-kwaliteit, architectuur, documentatie, en testprocedures die tevens alle teamleden consistent moeten volgen. Deze standaarden zorgen namelijk voor uniformiteit en helpen bij het handhaven van een hoog niveau van kwaliteit in het hele project.

2. Requirements Management

Een cruciaal onderdeel van QA is het correct managen van de vereisten (requirements) van een project. Dit proces omvat het vastleggen, analyseren, en managen van functionele en niet-functionele eisen. Effectief requirements management zorgt ervoor dat alle betrokkenen een duidelijk en gemeenschappelijk begrip hebben van wat er ontwikkeld moet worden, waardoor we fouten door miscommunicatie minimaliseren.

3. Planning en Risicoanalyse

Voorafgaand aan de ontwikkeling wordt een gedetailleerd plan opgesteld waarin de verschillende fasen van het project worden beschreven, inclusief tijdslijnen, middelen, en verantwoordelijkheden. Risicoanalyse is hierbij essentieel om potentiële problemen te identificeren die de kwaliteit kunnen beïnvloeden. Door risico’s vroegtijdig te herkennen en te plannen voor mitigatie, kan het team proactief handelen om kwaliteitsproblemen te voorkomen.

4. Code reviews

Code reviews en quick scans zijn een essentieel onderdeel van Quality Assurance in de softwareontwikkeling. Ze spelen een belangrijke rol in het waarborgen van de kwaliteit, betrouwbaarheid en onderhoudbaarheid van de codebase. Code reviews zijn een krachtige QA-praktijk die niet alleen de kwaliteit van de code verbetert, maar ook bijdraagt aan de algehele kwaliteit van het ontwikkelproces. Door fouten vroegtijdig op te sporen versterken code reviews de kwaliteit van de software.

5. Teststrategie en Testplanning

Een teststrategie is een hoog-over plan dat beschrijft hoe QA testen in het project worden aangepakt. Dit omvat de keuze van testmethoden, tools, en de te testen componenten. De testplanning gaat dieper in op de details, zoals welke tests wanneer uitgevoerd worden, wie verantwoordelijk is, en welke resources nodig zijn. Door een robuuste teststrategie en -planning te implementeren, wordt de kans op onopgemerkte fouten kleiner.

6. Configuratie- en Versiebeheer

Dit proces omvat het managen van veranderingen in de software om ervoor te zorgen dat iedereen met de juiste versie van de code werkt. Configuratie- en versiebeheer helpt bij het bijhouden van wijzigingen, het managen van releases, en het minimaliseren van conflicten tussen verschillende ontwikkelaars. Dit draagt bij aan de consistentie en betrouwbaarheid van de software.

7. Continuous Integration en Continuous Delivery (CI/CD)

CI/CD-processen zorgen ervoor dat code automatisch wordt getest en geïntegreerd zodra deze in de codebase wordt ingecheckt. Dit vermindert de tijd tussen het schrijven van code en het beschikbaar stellen van die code in een productieomgeving. Door continue integratie en continue levering te implementeren, kunnen fouten sneller worden gedetecteerd en opgelost, wat leidt tot een hogere kwaliteit van de software.

8. Audits en Reviews

Kwaliteitsaudits en reviews zijn formele beoordelingen van de processen en producten van een project om ervoor te zorgen dat ze voldoen aan de vastgestelde standaarden en procedures. Dit kan interne audits omvatten, waarbij een team zijn eigen werk controleert, of externe audits, waarbij een onafhankelijke partij de processen beoordeelt. Audits helpen bij het identificeren van tekortkomingen en bieden mogelijkheden voor verbetering.

9. Procesverbetering (Continuous Improvement)

Dit proces richt zich op het voortdurend verbeteren van de QA-processen zelf. Door regelmatig feedback te verzamelen en te analyseren, kunnen teams zwakke punten in hun werkwijze identificeren en aanpakken. Dit kan leiden tot de implementatie van nieuwe tools, technieken, of praktijken die de algehele efficiëntie en kwaliteit verbeteren.

10. Training en Opleiding

Kwaliteitsprocessen omvatten ook de training en opleiding van teamleden om ervoor te zorgen dat ze op de hoogte zijn van de nieuwste tools, technieken, en best practices. Door continu te investeren in de vaardigheden van het team, kan een organisatie de kwaliteit van haar producten verbeteren en de kans op fouten verminderen.

11. Klantfeedback en Acceptatietesten

Het verzamelen van feedback van klanten en het uitvoeren van acceptatietesten zijn kritische stappen om te verzekeren dat de software voldoet aan de verwachtingen en eisen van de klant. Dit proces kan gebruikersbetrokkenheid in de vorm van bèta-tests, demo’s, of directe feedback bevatten, en helpt om ervoor te zorgen dat de software daadwerkelijk waarde toevoegt voor de gebruiker.

Kwaliteitsprocessen binnen QA engineering zijn gericht op het waarborgen en continu verbeteren van de kwaliteit van softwareproducten. Ze omvatten een breed scala aan activiteiten, van het vaststellen van standaarden en plannen tot het uitvoeren van audits en het verbeteren van processen. Door deze processen rigoureus te implementeren en te volgen, kunnen organisaties niet alleen software van hogere kwaliteit leveren, maar ook de efficiëntie van hun ontwikkelingscycli verbeteren en klanttevredenheid verhogen.

QA engineers en documentatie

Voor het succes van QA speelt documentatie is een grote rol. Goede documentatie biedt namelijk een gestructureerde en gedetailleerde weergave van verschillende aspecten van een project. Daardoor borgen we de consistentie, onderhoudbaarheid en kwaliteit van de software. Goede documentatie ondersteunt niet alleen ontwikkelaars en QA testers, maar ook anderen zoals projectmanagers en gebruikers. Hier zijn enkele belangrijke documentatievormen die onderdeel van QA zijn.

1. Projectdocumentatie

Projectdocumentatie bevat een overzicht van de volledige softwareontwikkelingscyclus, inclusief plannen, tijdlijnen, doelen, en rollen. Het fungeert als een referentiepunt voor alle betrokkenen en zorgt ervoor dat iedereen op één lijn zit. Door duidelijke projectdocumentatie kunnen verwarring en misverstanden worden verminderd, wat bijdraagt aan een efficiënter en effectiever ontwikkelproces.

2. Requirementsdocumentatie

Requirementsdocumentatie beschrijft de functionele en niet-functionele eisen waaraan de software moet voldoen. Het definieert wat het systeem moet doen en welke beperkingen er zijn. Deze documentatie is van levensbelang voor het QA-proces, omdat het dient als de basis voor het testen en valideren van de software. Duidelijke en gedetailleerde requirements zorgen ervoor dat het ontwikkelteam precies weet wat er van hen wordt verwacht, wat helpt om fouten en rework te voorkomen.

3. Technische Documentatie

Technische documentatie bevat gedetailleerde informatie over de architectuur, ontwerpbeslissingen, en implementatie van het systeem. Dit omvat onder andere:

  • Architectuurdocumentatie beschrijft de systeemarchitectuur, zoals de componenten, hun interacties, en de technologieën die worden gebruikt.
  • API-documentatie geeft informatie over hoe externe systemen of componenten met de software kunnen communiceren via API’s, inclusief endpoints, parameters, en voorbeeldaanroepen.
  • Ontwerpdocumentatie bevat gedetailleerde beschrijvingen van softwaremodules, gegevensmodellen, en algoritmes die in het systeem worden gebruikt.

De technische documentatie is essentieel voor het onderhouden en uitbreiden van de software, omdat het nieuwe ontwikkelaars helpt om snel op de hoogte te raken van de codebase en bestaande ontwikkelaars ondersteunt bij het uitvoeren van wijzigingen.

4. Testdocumentatie

Testdocumentatie speelt een centrale rol in QA, omdat het de strategie, plannen, cases en resultaten van het testen vastlegt. Belangrijke componenten van testdocumentatie:

  • De teststrategie beschrijft de algemene aanpak voor het testen, inclusief de doelen, middelen, en testtypen (zoals unit testing, integratietesten, en gebruikerstesten).
  • Het testplan geeft gedetailleerde informatie over de testactiviteiten, zoals de testomgeving, testdata, schema, en verantwoordelijkheden.
  • De testcases documenteert specifieke testscenario’s, inclusief de stappen om de test uit te voeren, verwachte resultaten, en criteria voor het slagen of falen.
  • De testresultaten bevat de uitkomsten van de uitgevoerde tests, inclusief welke tests zijn geslaagd, welke zijn mislukt, en eventuele gevonden defecten.

Door uitgebreide testdocumentatie maken we het QA-proces transparanter en kan het testteam de voortgang volgen, fouten traceren, en tevens het succes van de testactiviteiten evalueren.

5. Gebruikersdocumentatie

Gebruikersdocumentatie is bedoeld om eindgebruikers te helpen bij het gebruik van de software. Dit kan bestaan uit:

  • Handleidingen: Gedetailleerde instructies over hoe de software te installeren, configureren, en gebruiken.
  • Online Help: Ingebouwde hulpfuncties of webgebaseerde pagina’s die gebruikers toegang geven tot antwoorden op veelvoorkomende vragen of problemen.
  • Release Notes: Informatie over nieuwe functies, verbeteringen, en bugfixes in nieuwe softwareversies.

Gebruikersdocumentatie draagt bij dus aan de kwaliteit door ervoor te zorgen dat de software toegankelijk en bruikbaar is voor de beoogde doelgroep.

6. Procesdocumentatie

Procesdocumentatie legt de QA-processen zelf vast, inclusief de methodologieën, workflows, en standaarden die het QA-team volgt. Dit helpt bij het handhaven van consistentie in QA-activiteiten en zorgt ervoor dat het team kan terugvallen op best practices naast eerdere ervaringen bij nieuwe projecten.

7. Incident- en Probleemrapporten

Tijdens het QA-proces worden incidenten en problemen die tijdens het testen worden ontdekt, gedocumenteerd in rapporten. Deze rapporten bevatten:

  • Bug Reports: Gedetailleerde beschrijvingen van defecten, inclusief stappen om ze te reproduceren, verwachte en daadwerkelijke resultaten, en de ernst van het probleem.
  • Incident Logs: Logboeken van alle incidenten die zich tijdens de ontwikkeling of het testen hebben voorgedaan, samen met hun impact en hoe ze zijn opgelost.

Deze documentatie is essentieel voor het opvolgen en oplossen van problemen, en helpt bij het waarborgen van een stabiel en foutvrije software.

8. Onderhoudsdocumentatie

Onderhoudsdocumentatie bevat instructies en richtlijnen voor het onderhouden van de software nadat deze is geïmplementeerd. Dit kan informatie bevatten over het oplossen van problemen, het uitvoeren van updates, en het beheer van versies. Goede onderhoudsdocumentatie is namelijk belangrijk voor de lange termijn kwaliteit en levensduur van de software.

Voor iedere IT organisatie is documentatie een strategisch hulpmiddel om de kwaliteit van software te waarborgen en te verbeteren. Door het systematisch vastleggen van processen, beslissingen, en resultaten, stelt documentatie teams in staat om efficiënt te werken, fouten te minimaliseren, en de tevredenheid van zowel ontwikkelaars als eindgebruikers te vergroten.

In zeer spoedeisende projecten bestaat soms de neiging om QA uit te stellen om tijd te winnen. Dit is een cruciale fout waarvoor we later de prijs moeten betalen. Door het ontbreken van documentatie en de foutgevoeligheid van niet geteste software moeten we soms beslissen om overnieuw te beginnen. Zeker als de oorspronkelijke programmeurs niet meer voor ons werken kunnen de problemen uit de hand lopen.

Als wij QA in ons IT project verzuimen of slechts deels uitvoeren gaat ons dat dus later tegenwerken. Vanwege de volgende redenen is QA cruciaal in softwareontwikkeling:

1. Zekerstellen van Productkwaliteit

QA helpt ervoor te zorgen dat de software voldoet aan de gestelde eisen en verwachtingen. Door fouten en defecten vroegtijdig te ontdekken, voorkomt QA dus dat we gebrekkige software in gebruik nemen.

2. Klanttevredenheid

Een product dat functioneert zoals verwacht, zonder bugs of prestatieproblemen, verhoogt de tevredenheid van de eindgebruikers. QA helpt bij het leveren van een product dat betrouwbaar en gebruiksvriendelijk is, wat leidt tot tevreden klanten.

3. Kostenbesparing

Het opsporen van fouten in de vroege stadia van ontwikkeling is veel goedkoper dan het corrigeren ervan na de release. QA helpt bij het identificeren en oplossen van problemen voordat ze kostbaar worden om te verhelpen, bijvoorbeeld door dure patches te vermijden.

4. Voorkomen van Reputatieschade

Software veel fouten of gebreken kan leiden tot negatieve publiciteit en reputatieschade voor een bedrijf, vooral als klanten ook gebruikers zijn. De QA engineer zorgt ervoor dat de software aan hoge kwaliteitsnormen voldoet, wat het vertrouwen van gebruikers versterkt.

5. Naleving van Normen en Voorschriften

In sommige industrieën, zoals de medische sector, financiën of luchtvaart, zijn er strikte regelgeving en normen waaraan software moet voldoen. Maak naleving gemakkelijk door deze in de QA op te nemen. Als de aan de regelgeving voldoet, helpt dat om juridische en financiële sancties te voorkomen.

6. Efficiëntie en Productiviteit

QA-processen, zoals continuous integration en geautomatiseerd testen, zorgen voor een efficiëntere ontwikkelcyclus. Dankzij het vroegtijdig detecteren van fouten en het automatiseren van herhaalde QA tester jobs, kunnen ontwikkelaars zich richten op verhoging van de productiviteit.

7. Risicomanagement

De QA analist helpt bij het identificeren van potentiële risico’s in een project en daar bovendien maatregelen tegen te nemen. Deze maatregelen moeten de kans op onverwachte problemen na de release verminderen.

8. Verbetering van Samenwerking en Communicatie

Het QA-proces versterkt de samenwerking tussen ontwikkelaars, testers, en gebruikers. Dit bevordert namelijk een gedeeld begrip van de projectdoelen, wat leidt tot een meer gecoördineerde uitvoering van projecten.

9. Ondersteuning van Continuous Improvement

De QA analist is niet alleen gericht op het opsporen van fouten, maar helpt ook bij het verbeteren van QA processen. Door feedback te geven en resultaten te analyseren, helpt QA bij het verfijnen van ontwikkel- en testmethoden, wat bijdraagt aan een voortdurende verbetering van de productkwaliteit en -efficiëntie.

10. Toekomstige Onderhoudbaarheid

Door tijdens het ontwikkelproces aandacht te besteden aan kwaliteit, zoals via code reviews en documentatie, zorgt QA ervoor dat de software gemakkelijker te onderhouden en uit te breiden is in de toekomst. Dit verkort de tijd en moeite die nodig zijn voor toekomstige updates en aanpassingen.

Quality Assurance betekenis

QA is essentieel om software van hoge kwaliteit te leveren die voldoet aan de behoeften van de gebruiker, terwijl tegelijkertijd kosten worden bespaard en risico’s worden gemanaged. Het is een fundamenteel proces dat bijdraagt aan het succes van een project, van ontwikkeling tot release en verder.

LinkedIn GroupDiscussieer mee op ITpedia LinkedIn of op Financial Executives LinkedIn.
Samenvatting
Quality Assurance (QA) is meer dan testen
Artikel
Quality Assurance (QA) is meer dan testen
Beschrijving
QA is essentieel om software van hoge kwaliteit te leveren die voldoet aan de behoeften van de gebruiker, terwijl tegelijkertijd kosten worden bespaard en risico's worden gemanaged. Het is een fundamenteel proces dat bijdraagt aan het succes van een project, van ontwikkeling tot release en verder. De focus op de tester is niet onterecht maar misschien wel overdreven, het is slechts één aspect. Hier volgt het complete verhaal van QA in de IT-sector, ongeacht de ontwikkelmethode die je gebruikt.
Auteur
Publisher Naam
ITpedia
Publisher Logo
Sidebar