Een goed ontwikkelde en uitgevoerde supply chain strategie is een hoeksteen van efficiënt supply chain management. Het stelt bedrijven in staat om kosten te optimaliseren, risico’s te beperken, productkwaliteit te garanderen en wendbaarheid te behouden in een dynamische wereldwijde markt. Succesvolle strategieën zijn gebaseerd op sterke leveranciersrelaties, zorgvuldig risicomanagement, duurzaamheid en het strategische gebruik van technologie.
Wat is een supply chain strategie?
Een supply chain strategie is een uitgebreid plan dat organisaties gebruiken om de inkoop van goederen, diensten en grondstoffen die nodig zijn voor hun activiteiten te managen en optimaliseren. Deze strategie speelt bovendien een cruciale rol bij het waarborgen dat de supply chain efficiënt, kosteneffectief en met minimale risico’s functioneert. Het doel is om sterke leveranciersrelaties op te bouwen, kwaliteit te waarborgen, kosten te verlagen en tijdige levering van goederen te garanderen.
In dit artikel gaan we dieper in op de componenten, de belangrijkste overwegingen en de ondersteunende systemen van een supply chain strategie.
Definitie en doelstellingen van een supply chain strategie
Supply chain strategie gaat over het vinden en werken met de juiste leveranciers voor onze producten en diensten. Een supply chain strategie is een plan dat bedrijven helpt geld te besparen, risico’s te verminderen, kwaliteit te behouden en tijdige leveringen te garanderen.
Belangrijkste doelen van een supply chain strategie
De belangrijkste doelen zijn om kosten te verlagen, risico’s te verminderen, kwaliteit te behouden en relaties met leveranciers te verbeteren. Een goede sourcingstrategie richt zich ook op duurzaamheid en efficiëntie. Het helpt bedrijven hun activiteiten soepel te managen.
Wat houdt een supply chain strategie in?
Een supply chain strategie omvat het selecteren van de beste leveranciers, het beslissen of we producten maken of kopen, het managen van contracten en het groeperen van vergelijkbare items voor slimmere inkoop. Het omvat ook het kijken voorbij de prijs en het overwegen van kosten op de lange termijn, terwijl we de risico’s die samenhangen met leveranciers managen.
Verschillende supply chain strategiën
Bedrijven gebruiken verschillende strategieën zoals single of multiple sourcing, global of local sourcing en outsourcing. Sommige vormen langetermijnpartnerschappen met leveranciers, terwijl andere zich richten op het controleren van meer van hun toeleveringsketen door leveranciers of distributeurs te verwerven.
Leveranciersrelaties managen
Relaties met leveranciers managen is cruciaal. Dit betekent sterke partnerschappen opbouwen, samenwerken aan nieuwe ideeën en hun prestaties in de gaten houden. Duidelijke communicatie is ook essentieel om op één lijn te blijven met doelen en eventuele problemen op te lossen.
Technische hulpmiddelen die helpen bij het sourcen van de supply chain
Technologie kan supply chain ons eenvoudiger maken. Hulpmiddelen zoals ERP-systemen, SRM-software en e-sourcingplatforms helpen bij het managen van inkoop, het volgen van leveranciersprestaties en het analyseren van uitgaven. Blockchain is populair om transparanties in de toeleveringsketen te waarborgen.
Uitdagingen bij supply chain sourcing
Sourcingstrategieën hebben te maken met uitdagingen zoals verstoringen in de toeleveringsketen, te veel vertrouwen op één leverancier en het in evenwicht brengen van kostenbesparing en kwaliteit. Wereldwijde sourcing brengt ook risico’s met zich mee, zoals politieke kwesties, tarieven en vertragingen in de verzending, terwijl regelgeving rondom duurzaamheid complexiteit toevoegt.
Trends die supply chain strategiën vormgeven
Belangrijke trends zijn onder meer een verschuiving naar duurzamere en ethischere sourcing, het gebruik van AI en andere technologie, een focus op leveranciersdiversiteit en de behoefte aan flexibelere, responsievere toeleveringsketens. Sommige bedrijven stappen ook over van wereldwijde naar lokale sourcing om risico’s te minimaliseren.
Best practices voor een geweldige supply chain strategie
Om succesvol te zijn, moeten bedrijven samenwerken, regelmatig de prestaties van leveranciers beoordelen en technologie in hun voordeel gebruiken. Het is ook essentieel om na te denken over kosten op de lange termijn, niet alleen over de initiële prijs, en flexibel te blijven om zich aan te passen aan veranderingen in de markt. Dus naarmate wereldwijde supply chains evolueren, moeten we sourcingstrategieën blijven aanpassen om ervoor te zorgen dat we concurrerend en veerkrachtig blijven.
IT-systemen die een supply chain strategie ondersteunen
IT-systemen die een supply chain strategie ondersteunen, zijn essentieel voor het optimaliseren van inkoop, leveranciersmanagement en algehele supply chain-prestaties. Deze systemen stroomlijnen namelijk processen, verbeteren de zichtbaarheid van data en verbeteren de samenwerking tussen leveranciers en kopers. Hier zijn 10 belangrijke IT-systemen die een rol spelen bij het ondersteunen van een supply chain strategie.
Overlap: ERP’s bevatten vaak modules voor inkoop, voorraadbeheer en soms zelfs leveranciersmanagement. Daarom kunnen ERP-systemen sommige taken aan waarvoor anders gespecialiseerde systemen nodig zouden zijn.
Aanvullend: ERP’s kunnen worden geïntegreerd met gespecialiseerde systemen zoals SCM, SRM en WMS om meer gedetailleerde of branchespecifieke functionaliteit te bieden.
Kunnen we het weglaten: Het hangt af van de omvang van onze activiteiten. Voor kleinere bedrijven kan een ERP overbodig zijn als eenvoudigere systemen de inkoop en inventaris afhandelen. Het is echter moeilijk om het voor grotere ondernemingen te elimineren vanwege de centraliserende rol.
Populaire ERP-systemen: SAP, Oracle, Microsoft Dynamics.
2. Leveranciersrelatiemanagementsystemen (SRM)
Doel: SRM-systemen zijn ontworpen om interacties met leveranciers te managen, en helpen organisaties bij het evalueren, selecteren en onderhouden van relaties met leveranciers. Deze systemen maken het dus mogelijk om de prestaties van leveranciers, contractmanagement en sourcingonderhandelingen te volgen.
Belangrijkste kenmerken: Leveranciersevaluatie, prestatieanalyses, hulpmiddelen voor samenwerking, contractmanagement.
Overlap: Sommige ERP-systemen bevatten basis-SRM-functionaliteiten. Een speciaal SRM-systeem biedt echter diepere analyses, prestatietracking en samenwerkingstools.
Complementair: Werkt goed samen met ERP’s om leveranciersgegevens en -management te verrijken. Het voegt waarde toe voor organisaties die prioriteit geven aan leveranciersprestaties, naleving en samenwerking.
Kunnen we het weglaten: Als leveranciersmanagement niet complex is of de ERP voldoende leveranciersmanagementtools biedt, kan een SRM-systeem optioneel zijn. Voor bedrijven met talrijke of kritische leveranciers is SRM echter vaak onmisbaar.
3. Inkoopmanagementsystemen
Doel: Deze systemen behandelen de supply chain sourcing, requisitioning en procurement van goederen en diensten. Ze stroomlijnen inkoopworkflows en zorgen voor naleving van sourcingbeleid.
Overlap: ERP-systemen beschikken doorgaans over robuuste inkoopmodules, waardoor we mogelijk geen apart inkoopmanagementsysteem nodig hebben.
Aanvullend: Een zelfstandig inkoopsysteem biedt mogelijk betere automatisering, uitgavenanalyse en controle dan een generieke ERP-inkoopmodule.
Kunnen we het weglaten: Als ons ERP de inkoop adequaat afhandelt, kan dit systeem overbodig zijn. Voor een meer gedetailleerde controle over sourcingprocessen kan een gespecialiseerd inkoopsysteem echter waarde toevoegen.
Populaire systemen: Coupa, Ariba, Jaggaer.
4. Supply Chain Management (SCM)-systemen
Doel: SCM-systemen managen de gehele toeleveringsketen, van inkoop tot logistiek en levering. Ze bieden inzicht in leveranciersnetwerken, voorraadniveaus, vraagvoorspelling en logistiek.
Overlap: SCM-systemen overlappen vaak met ERP-systemen op het gebied van inkoop en logistiek, maar bieden dieper inzicht in het volledige supply chain-proces.
Aanvullend: SCM-systemen kunnen we koppelen aan ERP’s voor een gedetailleerder overzicht van de toeleveringsketen, met name als het gaat om prognoses en logistieke optimalisatie.
Kunnen we het weglaten: Als de complexiteit van de toeleveringsketen laag is, kan een ERP-systeem de basis afhandelen. In sectoren waar prognoses en complexe logistiek cruciaal zijn (bijv. productie, detailhandel) is SCM echter noodzakelijk.
Populaire SCM-systemen: Infor, SAP SCM, Oracle SCM.
5. E-sourcingplatformen
Doel: E-sourcingplatforms stellen bedrijven in staat om online inkoopactiviteiten uit te voeren, zoals verzoeken om voorstellen (RFP’s), verzoeken om offertes (RFQ’s) en online veilingen. Ze helpen bij het efficiënter evalueren en selecteren van leveranciers.
Overlap: E-sourcingtools kunnen overlappen met inkoopsystemen die RFP/RFQ-functionaliteit bieden.
Complementair: Deze platforms bieden een gespecialiseerde omgeving voor concurrerende biedingen en leveranciersselectie. Ze werken het beste wanneer ze geïntegreerd zijn met SRM of inkoopsystemen voor betere sourcingtransparantie en efficiëntie.
Kunnen we het weglaten: Als concurrerende sourcing geen belangrijk onderdeel is van onze strategie of als ons inkoopsysteem deze functionaliteit heeft, is een e-sourcingplatform mogelijk overbodig.
Doel: IMS-systemen zorgen ervoor dat optimale voorraadniveaus in de hele toeleveringsketen worden gehandhaafd, waardoor overstock of stockouts worden geminimaliseerd. Ze zijn cruciaal voor het managen van vraagschommelingen en het garanderen van tijdige inkoop van materialen.
Overlap: de meeste ERP’s beschikken over ingebouwde mogelijkheden voor voorraadmanagement.
Aanvullend: Een speciaal IMS biedt meer controle over de voorraad, inclusief realtime tracking, geavanceerdere analyses en betere vraagvoorspellingen.
Kunnen we het weglaten: Voor bedrijven met minimale inventariscomplexiteit is de ingebouwde inventarismodule van een ERP doorgaans voldoende. Maar voor branches met complexe inventarisbehoeften (bijv. detailhandel, productie) kan een gespecialiseerd IMS noodzakelijk zijn.
Belangrijkste kenmerken: Realtime voorraadmanagement, vraagvoorspelling en automatisch opnieuw bestellen.
7. Warehouse Management Systemen (WMS)
Doel: WMS-systemen ondersteunen de efficiënte afhandeling van goederen in magazijnen, van ontvangst en opslag tot picken en verzenden. Ze dragen dus bij aan soepelere supply chain processen door ervoor te zorgen dat de juiste materialen op het juiste moment beschikbaar zijn.
Overlap: Sommige ERP- en SCM-systemen beschikken over basisfunctionaliteiten voor magazijnmanagement, maar deze zijn mogelijk niet robuust genoeg voor grote operaties.
Aanvullend: WMS-systemen kunnen worden geïntegreerd met ERP’s of SCM’s om gedetailleerd beheer van magazijnactiviteiten te bieden, met name in complexe omgevingen met een hoog volume.
Kunnen we het weglaten: Als onze magazijnen klein of eenvoudig zijn, kunnen ERP- of SCM-systemen volstaan. Voor bedrijven met grote of multi-locatie magazijnen kan een WMS echter cruciaal zijn.
Populaire WMS-systemen: Manhattan, Blue Yonder, Fishbowl.
8. Transportmanagementsystemen (TMS)
Doel: TMS-oplossingen managen logistieke en transportprocessen en optimaliseren de verplaatsing van goederen van leveranciers naar magazijnen of klanten. Ze zijn essentieel voor het beheersen van kosten en het garanderen van tijdige leveringen.
Overlap: SCM-systemen beschikken soms over basisfuncties voor transportmanagement en sommige ERP-systemen bieden logistieke modules.
Aanvullend: TMS integreert goed met SCM’s en ERP’s om complexe logistieke processen en transportoptimalisatie aan te kunnen.
Kunnen we het weglaten: Als logistiek een belangrijk onderdeel is van activiteiten (bijv. detailhandel, productie, distributie), is een TMS belangrijk. Voor kleinere bedrijven met eenvoudigere logistiek kan een ERP of SCM volstaan.
Gebruiksscenario’s: Traceren van de herkomst van materialen, verifiëren van leverancierscertificeringen, vergroten van vertrouwen.
Overlap: De meeste ERP’s en SCM’s beschikken nog niet over blockchain-mogelijkheden, maar ze kunnen wel integreren met blockchain-oplossingen.
Aanvullend: Blockchain kan een krachtig aanvullend hulpmiddel zijn voor sectoren waarin traceerbaarheid cruciaal is, zoals de voedings- en farmaceutische industrie.
Kunnen we het weglaten: Tenzij onze sector een hoge mate van transparantie of veiligheid vereist (bijvoorbeeld farmaceutica, luxe goederen), is blockchain op dit moment mogelijk niet nodig.
10. Hulpmiddelen voor kunstmatige intelligentie (AI) en machine leren (ML)
Doel: AI- en ML-algoritmen kunnen grote datasets analyseren om sourcingbeslissingen te optimaliseren, markttrends te voorspellen en risico’s te managen. Ze kunnen ook helpen bij het automatiseren van inkoopprocessen.
Gebruiksscenario’s: Vraagvoorspelling, risicobeoordeling van leveranciers, voorspellend onderhoud van sourcingnetwerken.
Overlap: Sommige ERP- en SCM-systemen beschikken over AI/ML-mogelijkheden, met name voor vraagvoorspelling en risicomanagement van leveranciers.
Aanvullend: AI/ML kan worden geïntegreerd in andere systemen (ERP, SCM, SRM) om de besluitvorming te verbeteren.
Kunnen we het weglaten: Voor kleinere bedrijven kunnen AI- en ML-tools als overkill worden beschouwd. Grotere bedrijven met complexe sourcing- en supply chain-uitdagingen kunnen profiteren van de optimalisatie die ze bieden.
De IT-systemen die in de context van een supply chain strategie worden genoemd, dienen verschillende, maar vaak overlappende of complementaire functies. De behoefte aan overlapping of integratie tussen deze systemen hangt af van de complexiteit van de supply chain, de behoeften van het bedrijf en het gewenste niveau van automatisering en datatransparantie.
Systemen voor Supply Chain Strategie: De conclusies
Door gebruik te maken van een of meer van deze IT-systemen kunnen organisaties effectievere supply chain strategieën implementeren die aansluiten bij hun bedrijfsdoelstellingen, de operationele efficiëntie verbeteren en tevens de samenwerking met leveranciers versterken.
De sleutel is om kosten, functionaliteit en complexiteit in evenwicht te brengen. ERP’s dienen vaak als een centrale hub en kunnen de noodzaak voor stand-alone systemen zoals procurement management of voorraadbeheer voor kleinere organisaties wegnemen. SCM , SRM en WMS zijn echter cruciaal voor complexere supply chains of industrieën met specifieke vereisten.
Een goed ontwikkelde en uitgevoerde supply chain strategie is een hoeksteen van efficiënt supply chain management. Het stelt bedrijven in staat om kosten te optimaliseren, risico's te beperken, productkwaliteit te garanderen en wendbaarheid te behouden in een dynamische wereldwijde markt. Succesvolle strategieën zijn gebaseerd op sterke leveranciersrelaties, zorgvuldig risicomanagement, duurzaamheid en het strategische gebruik van IT systemen.
Sharing IT Best Practices with you
Discussieer mee op ITpedia LinkedIn of op Financial Executives LinkedIn.
